Benutten

Dit voorbeeld gaat over het benutten van regenwater op een perceel. Bij het dimensioneren van een regenwaterbenuttingsinstallatie gaat het om de afstemming van de watervraag, het benodigde dakoppervlak en de inhoud van de tank. De indeling en uitgangssituatie van het perceel zijn bekend, zie hiervoor het voorbeeld VB_SITUATIE.

Project (VB_BENUTTEN en VB_BENUTTEN_X)
De projecten met voorbeeldsituaties op deze pagina zijn te openen via de menupagina START. De download van het zip-bestand met de rekenvoorbeelden en de plaatsing van de projectbestanden in de projectenmap zijn beschreven op pagina SOFTWARE installeren.

 Maatregelen varianten benuttingstank

Als maatregel activeren we de benuttingstank met een vinkje en een schakelaar en geven we de tank een inhoud van 1 m3. Daarnaast definiëren we 3 varianten met een tankinhoud van:  3, 5 en 8 m3. Belangrijk is ook dat een watervraag wordt opgegeven, hier is gekozen voor 75 liter per dag. >>> doorverwijzen naar watergebruik informatie

Foutmelding bij starten reekssimulatie

Na het starten van de (neerslag)reekssimulatie krijgen we de volgende foutmelding. De melding betekent dat we geen (afvoer of overloop) bestemming hebben aangesloten op de tank. De tank ligt a.h.w. in de grond en heeft wel een overloop naar de tuin achter, maar we zijn vergeten om de aanvoer van het dak aan te sluiten. Dat betekent dat we nog een extra maatregel moeten definiëren.

Correctie maatregel, aansluiten dak op benuttingstank

In dit geval sluiten we het dak achter aan op de tank. Als we dat gegeven bij maatregel invullen dan geldt dat ook voor de 3 varianten.

Beoordeling functioneren
Voor de beoordeling van het functioneren van een benuttingsvoorziening heeft een neerslagreeksberekening duidelijke meerwaarde. In de periode tussen de opeenvolgende buien neemt de vulling van de tank af door de watervraag. Bij het begin van de volgende bui heeft de tank dan automatisch een realistische voorvulling. Bij een grote watervraag is de tank eerder leeg en bij een kleine watervraag zal een tank relatief vol blijven. Raakt een tank volledig gevuld dan gaat de overloop werken die in geval is aangesloten op de tuin achter de woning.

Dekking watervraag benutten, neerslagreeks

Na het uitvoeren van de reekssimulatie kiezen we het resultaat BENUTTEN onder de staafgrafiek op de pagina FUNCTIONEREN. In de blokken per situatie zien we de vergelijking van de watervraag (gemiddeld 75 l/dag) met het aandeel wat daarvan geleverd kan worden met regenwater uit de benuttingstank. De watervraag wordt voor circa 50% gedekt bij een tank van 1 m3 tot circa 58% bij een tank van 8 m3.

Maatregel, extra dakoppervlak aansluiten op benuttingstank
Het rendement van de benuttingsinstallatie is in dit voorbeeld relatief laag. Een veel grotere benuttingstank geeft een iets grotere dekking van de watervraag. Het duidt erop dat de aanvoer van neerslag te beperkt is. Als extra variant rekenen we dit voorbeeld uit met extra dakoppervlak. We hebben nu ook het dak voor en het dak van het bijgebouw aangesloten op de benuttingstank (project VB_BENUTTEN_X)

Dekking watervraag met extra dakoppervlak, neerslagreeks

Bij het aansluiten van een groter dakoppervlak zien we een duidelijke toename van het rendement van de benuttingsinstallatie. De watervraag wordt voor circa 74% gedekt bij een tank van 1 m3 tot circa 94% bij een tank van 8 m3. Ook zien we hier het effect van de verminderde meeropbrengst bij stap van een tank van 5 m3 naar 8 m3. Sterker nog de meerwaarde van die 3 m3 extra volume is in dit voorbeeld 0%.
Een regenwatersysteem met een forse tankinhoud heeft ook een duidelijk effect op de waterbalans van het perceel. Voorwaarde is wel dat de watervraag groot genoeg is om die tank niet permanent vol te laten staan.

Functioneren waterbalans particulier/openbaar

De waterbalans van de neerslagreeks laat zien dat het benutten van regenwater vooral effect heeft op de afvoer van regenwater naar de RWZI en op het overlopen van regenwater naar het oppervlaktewater. Het blauwe vlakje bovenin de staaf van het particulier terrein laat duidelijk de toename van de vulling van de berging in de benuttingstank zien.

Waterbalans animatie extra dakoppervlak, bui 60 mm in een uur

Bij het functioneren van de set buien zien we dat een benuttingsvoorziening een beperkt verschil maakt tussen net wel en net geen wateroverlast bij een bui van 60 mm in een uur. Naarmate de berging in de voorziening substantieel groter is neemt ook het volume water op straat op particulier terrein duidelijk af. LET WEL: dit zijn simulaties die zijn begonnen met een lege tank, voor het tegengaan van regenwateroverlast is dat de meest gunstige situatie. Een voorvulling van een tank meegeven kan niet bij de neerslaggebeurtenissen. Een creatieve workaround is de mogelijkheid om als variant de inhoud van de tanks bijvoorbeeld te halveren.

Kanttekening
De PerceelTool berekent de dekking van de watervraag op basis van een neerslagreekssimulatie met een een (regulier) gemiddeld jaar. Er wordt geen rekening gehouden met langdurige droogteperioden. Er zijn eenvoudig geen tijdreeksen die op een juiste/bruikbare manier rekening houden met droogte.
Een mogelijkheid zou kunnen zijn om een relatief grote tank te dimensioneren die enerzijds de ruimte heeft extreme neerslaghoeveelheden te bergen en anderzijds tijdens een langdurige periode voldoende water beschikbaar heeft om aan een watervraag te kunnen voldoen. Dit type tank zou dan werken met een enorme waterberging die regulier nauwelijks gevuld wordt en alleen tijdens zeer extreme buien vol kan raken. De werking van een dergelijke voorziening is nauwelijks te voorspellen en lijkt daarom op een loterij.

Volgende voorbeelden zijn:

Laatste wijziging 2020-01-19